Sundance 2012: Supermodellen op hun oude dag en onvoorwaardelijke familieliefde

Heuvel op lopend door de verlichte Main Street met uitzicht op de wapperende Sundance vlaggen en daarachter de besneeuwde bergtoppen van Park City. Een mooier festivalgevoel ken ik sinds afgelopen week niet. Het is dan ook weer eens wat anders dan voor het zesde jaar op rij het, overigens eveneens mooie, Schouwburgplein in Rotterdam bezoeken tijdens het IFFR.

Robert Redfords Sundance Film Festival. Ik kende het van naam maar had nooit ook maar een seconde gedacht er daadwerkelijk een keer rond te lopen. Toch was het de afgelopen paar dagen zover. Twee volle dagen mocht ik mij dankzij het winnen van een film 1 prijsvraag onderdompelen in het Mekka van de onafhankelijke film. Het was een ervaring om nooit te vergeten. En dat ook de drie wereldpremières nog de moeite waard bleken, was een welkome verrassing.

Na al een avondbezoek aan de beroemde Main Street gebracht te hebben en zowaar de voor mij alleen van tv of foto’s bekende Sundance gevel gespot te hebben, was het op de eerste volle dag voor About Face. Een documentaire over de supermodellen van weleer. Een uiterst vermakelijk inkijkje in de tijd van het toen nog als verderfelijk bestempelde modellenbestaan. Een tijd waarin de bomen tot in de hemel groeide en de 15- en 16-jarige meisjes zichzelf bijna zonder uitzondering uithongerden, volgooiden met drugs en genoten van vrije seks. Dat een dergelijke leefstijl problemen met zich meebrengt mag geen verrassing heten. De verhalen van de oudgedienden over de vele collega’s en vrienden die ze verloren aan drank, drugs en aids zijn indrukwekkend. Toch is About Face allesbehalve een deprimerende film. De voormalig supermodellen Isabella Rossellini, Paulina Porizkova, Jerry Hall, Beverly Johnson, Carmen Dell’Orefice, Christie Brinkley en Christy Turlington nemen zichzelf vooral niet te serieus en gaan verrassend luchtig om met het ouder worden en het daarbij behorende bij te stellen schoonheidsideaal.

Toch was niet About Face maar Luv de mooiste filmervaring van het festival. Een prachtig portret van een dertienjarige jongen die door zijn net uit de gevangenis vrijgekomen oom een dag op sleeptouw wordt genomen. De tocht vol geweld waarin levenslessen en het maken van keuzes centraal staan, is ontroerend, ontluisterend en humoristisch tegelijkertijd. Wat daarbij zeker helpt is de geheel zwarte cast die overdonderend goed speelt. Ook The Wire achtige beelden van Baltimore zijn een lust voor het oog. Toch is het vooral de elfjarige hoofdrolspeler Michael Rainey Jr. die de show steelt. Met overtuiging, passie en een mix van kinderlijke onschuldigheid en een veel te vroegwijze tiener speelt Rainey Jr. dit fascinerende personage dat voor een groot deel gebaseerd is op de jeugd van regisseur Sheldon Candis. Ook zijn oom gespeeld door rapper Common -die er eigenhandig voor zorgde dat andere acteurs werden overgehaald om mee te werken aan Luv- is imponerend. Omdat ook de oude vossen Dennis Haysberth en Danny Glover (de scene waarin de twee samen krab eten is weergaloos) indruk maken, is Luv een bijzonder geslaagde zwarte coming of age film geworden met nog een speciale vermelding voor de fantastische soundtrack.

Dat Luv het hoogtepunt zou blijven stond dus wel al vast. Zeker toen de Deense slotfilm Teddy Bear flink tegenviel. Het verhaal over een gigantische bodybuildende verschijning die ondanks zijn immense postuur klein wordt gehouden door zijn overbezorgde en claimende moeder, leek op papier nog wel interessant, maar maakte in de praktijk weinig indruk. Omdat ook de zoektocht naar liefde in het door sekstoerisme gedomineerde Thailand weinig boeiend wordt uitgevoerd, blijft Teddy Bear op een onvoldoende steken. Een mening waar de jury van het Sundance Film Festival het getuige de winst van de World Cinema Directing Award: Dramatic voor Teddy Bear, overduidelijk niet mee eens was.

Een onvoldoende die echter geen afbreuk doet aan de fantastische Sundance ervaring. Het was twee en een halve dag genieten van de overenthousiaste Amerikanen die intens meeleven met films en als het uitkomt zelfs spontaan beginnen te klappen tijdens een vertoning. Een enorm contrast met het om de kleinste tegenslagen kreunende en steunende –ook het enige minpunt- van het IFFR, het festival dat ik aanstaande woensdag met veel plezier nog een dagje aandoe.

About Face: 7.4/10

Luv: 8.3/10

Teddy Bear 4.1/10

IFFR doet niet aan klantenbinding, Sundance here I come

Eind januari. Jaarlijks het sein om weer volop in IFFR sferen te komen. Maar niet dit jaar. In 2012 wordt Rotterdam verruild voor Utah.  Woensdag 25 januari vlieg ik naar Amerika om het Sundance Film Festival te bezoeken. Dankzij de winst van een Film1 prijsvraag staat deze trip naar Robert Redford’s festival op het programma. Een bliksembezoek weliswaar (zaterdag vlieg ik alweer terug) maar daardoor niet minder leuk.

Welke films er precies bezocht gaan worden is nog niet duidelijk en of ik een glimp van de aanwezige gasten waaronder Bruce Willis en Kirsten Dunst ga opvangen weet ik ook nog niet, maar dat ik er ontzettend veel zin in heb staat wel vast. Meer nieuws over het Sundance Film Festival volgt ongetwijfeld de komende weken, maar toch even terug naar het IFFR. Het festival waaraan ik mijn hart heb verpand en dat ik jaarlijks met heel veel plezier bezoek. De tijgerpassen van de afgelopen jaren heb ik netjes bewaard en de talloze bijzondere filmervaringen die ik er heb meegemaakt staan nog in mijn geheugen gegrift.

Toch lijkt er in Rotterdam een kentering plaats te vinden. Want het IFFR doet er dit jaar wel alles aan om de bezoeker tegen zich in het harnas te jagen. Vooral de manier waarop ze de maatregelen aankondigen is triest. Als je de prijzen van kaartjes verhoogt met twee euro naar 11 euro (duurder dan een regulier bioscoopkaartje) en en passant de tijgerpas -die het festival voor de veelbezoekers nog betaalbaar hield- afschaft, kom dan niet met een verhaal over het vereenvoudigen van het ticketsysteem.

Allereerst omdat het grote onzin is. Aan het oude systeem was werkelijk niets ingewikkeld. Kaartjes voor een film kosten negen euro. Bezoekers die veel films wilden zien, konden er voor kiezen om een tijgerpas (10 euro) te kopen, waardoor kaartjes in plaats van negen euro, slechts 6,50 kosten. Dit jaar wordt het pas echt ingewikkeld. Zo worden kaartjes voor films waarbij regisseurs of acteurs te gast zijn duurder dan films waarbij dat nie het geval is. Verder wordt ieder tiende ticket gratis, komt er een last minute kassa waar de ticketprijzen ook weer afwijken en kun je ook nog eens tigerfriend worden voor 35 euro (vanaf volgend jaar zelfs 50 euro) waardoor je weer een andere prijs betaalt. Bepaald geen vereenvoudiging lijkt me. Maar zoals gezegd het is vooral de communicatie die irriteert. Als de prijzen dan duurder worden, zeg dat dan gewoon en ga niet beweren dat het festival er “niet duurder maar wel duidelijk op wordt,” zoals zakelijk directeur Janneke Staarink in het AD deed.

Dankzij een gigantische meevaller heb ik er dit jaar dus niet al teveel last van. Sterker nog, omdat Sundance wacht en dat bezoek geheel gratis is, heb ik nog wel wat geld over om in de tweede week het IFFR nog met een bezoekje te vereren. Voor de komende jaren zie ik het echter somber in. 10 á 15 films bezoeken lijkt niet meer mogelijk en ook jammer, mijn verzameling tijgerpassen lijkt nu al compleet.

Rekensommetje

Om het prijsverschil toch even duidelijk te maken een rekensom op basis van mijn filmprogramma van de afgelopen twee jaar. In 2001 bezocht ik zes films, kosten: 39 euro plus tien euro voor de tijferpas. Dit jaar zouden die zes films me maar liefst 66 euro kosten. Dat is bijna drie euro per film extra. 2010 was qua kosten nog desatreuzer geweest. De negen films die ik toen bezocht kosten inclusief tijgerpas 64,50 euro. Dit jaar zouden die tien films me 99 euro kosten. Een verschil van ruim drie euro per film.

Recensie: Sherlock (BBC 2012 – Season 2)

1: Sherlock – A Scandal in Belgravia 

De BBC startte vorig jaar met een driedelige moderne bewerking van de Sherlock Holmes verhalen. Het oude personage vertaald naar het moderne London in een wereld vol mobiele telefoons. Het bleek een gouden zet, die bovenal smaakte naar meer. Ruim een jaar later is Sherlock terug en het was het wachten waard. De eerste aflevering van het -wederom driedelige- tweede seizoen is vermoedelijk het beste wat ik ooit op seriegebied gezien heb.

Neem alleen al de locatie. Het moderne en drukke London is een personage op zich waarin Holmes opvallend goed past.  Ook de subtiel gebruikte maar ijzersterke soundtrack blijft een genot om naar te luisteren. Wat ook niet is veranderd: Benedict Cumberbatch is wederom subliem als de irritante, arrogante maar immer charmante Holmes. Aartsvijand Moriarty krijgt ook wat meer screentime maar het is Lara Pulver als Irene Adler die van het scherm spat. De krachtmetingen in intelligentie tussen Holmes en Adler zijn zinderend en de manier waarop ze elkaar verbaal steeds weer te slim af zijn, komt voort uit een razend knap staaltje schrijf- en acteerwerk. Het lijkt bijna onmogelijk maar hopelijk kan de rest van het seizoen ook maar enigzins in de buurt komen van A Scandal in Belgravia.

2: Sherlock – The Hounds of Baskerville

“I knew what effect it had on a superior mind, so I needed to try it on a average one.” 

Sherlock Holmes en zijn heerlijk oneliners, alleen daarom al is deze serie meer dan de moeite waard. Maar eerlijk is eerlijk, zoals ik al een beetje vreesde, A Scandal in Belgravia evenaren zit er helaas niet in. Nu is The Hounds of Baskerville ook een verhaal dat zich moeilijk naar deze moderne tijd laat vertalen. Het beroemdste Sherlock Holmes boek over het beest in de bossen dat mensen verschuurt vertelt een universeel verhaal,  maar ook een verhaal waar de moderne technieken weinig aan toevoegen. Daarnaast mist deze tweede aflevering tegengewicht. Werd Sherlock in A Scandal in Belgravia nog tot het uiterste getest door Irene Adler, deze week blijft een dergelijke confrontatie uit.

Maar ondanks deze minpuntjes ook nu weer vooral heel veel lof, want wat is deze serie verschrikkelijk goed. Benedict Cumberbatch als Sherlock en Martin Freeman als Watson, het blijft een ongeëvenaard duo. Zeker nu Watson in The Hounds of Baskerville veel nadrukkelijker aanwezig is en Holmes te kampen krijgt met twijfel. Een geslaagde afwisseling van de vertrouwde rollen die gelukkig wel maar eenmalig bleek. Maar ook de manier waarop de makers de zware taak op zich hebben genomen om The Hounds of Baskerville naar 2012 te halen (er meer over zeggen zou het een en ander verpesten) verdient bewondering. Ook The Hounds of the Baskerville was kortom weer topvermaak. Nu maar hopen dat de confrontatie met aartsvijand Moriarty een gedenkwaardige afsluiter van seizoen twee wordt.

3. Sherlock – The Reichenbach Fall

Moriarty! De confrontatie tussen de twee aartsvijanden Sherlock en Moriarty, eindelijk was het zover. En het is moeilijk om niet in superlatieven te vervallen. Want vanaf de allereerste John Watson-zin: “My best friend, Sherlock Holmes……. is dead,” tot aan het allerlaatste shot, er valt werkelijk niets op The Reichenbach Fall aan te merken. Sterkste punt is zonder twijfel de aanwezigheid van Moriarty. Wat een meesterlijk personage. Andrew Scott is weergaloos als de briljante maniak en de scene waarin hij inbreekt in de Tower of London -onder begeleiding van Nina Simone’s Sinner Man- is niets minder dan fantastisch.  

Toch zijn het vooral de confrontaties tussen Sherlock Holems en Jim Moriarty die bijblijven. De manier waarop het duo elkaar, onder het genot van een kopje thee, de loef probeert af te steken met geestige vindingrijkheden en raadseltjes, bezorgt je een constante grijns die tijdens het kijken van Sherlock sowieso maar moeilijk van je gezicht verdwijnt. Als dan ook de grande finale niet teleurstelt dan kun je maar één ding doen. Een diepe buiging maken voor de makers en cast van Sherlock. Want als dit tweede Sherlock seizoen iets heeft bewezen, dan is het wel dat het personage Sherlock Holmes nog steeds opnieuw uitgevonden kan worden. Voor mij heeft Sherlock op seriegebied een nieuwe standaard gezet en het genre naar een hoger plan getild. En ik reken er eigenlijk niet op dat hier de komende jaren nog iets of iemand overheen komt.

A Scandal in Belgravia: 9.6/10

The Hounds of Baskerville: 8.4/10

The Reichenbach Fall: 9.7/10

Recensie: Doodslag

Pieter Kuijpers debuteerde in 2003 met de Limburgse misdaadfilm Van God Los. Met Off Screen en TBS maakte hij al duidelijk dat die voltreffer niet op toeval gebaseerd was. En ook met Doodslag schiet Kuijpers wederom raak.

Op weg naar de bioscoop komt het SIRE reclamespotje nog maar eens een keer langs. Handen af van onze hulpverleners. Het moge duidelijk zijn. Doodslag had niet op een beter moment uit kunnen komen. Het verhaal dat de film vertelt over een ambulancebroeder die door alle hufterigheid om zich heen langzaam zichzelf verliest, is actueler dan ooit. En ook de uitwerking mag er zijn.

Want Doodslag slaagt er vanaf het allereerste moment in begrip te kweken. Begrip voor de ambulancebestuurder die niet serieus genomen en bespot wordt. Die moet toezien hoe een patiënt niet door zijn Marokkaanse bijrijder behandeld wil worden en ondertussen ook nog dagelijks mensen ziet sterven. Je voelt het moment waarop de grens bereikt is als het ware bij jezelf aankomen.

Hulde daarbij voor Theo Maassen. De cabaretier heeft inmiddels al lang en breed bewezen dat hij een meer dan verdienstelijk acteur is en ook hier zet Maassen weer een rol neer die hem later dit jaar zomaar een Gouden Kalf kan opleveren. De rol van een ambulancebestuurder die langzaam de grip op zijn leven verliest, is hem dan ook op het lijf geschreven. Feilloos weet hij de stille, ietwat wereldvreemde Max neer te zetten die ten onder dreigt te gaan aan zijn eigen goedheid. Toch steelt Maassen niet alleen de show. Ook Gijs Scholten van Aschat maakt indruk. Hij is uitstekend als de arrogante en zelfingenomen -en bij vlagen echt grappige- cabaretier. Vooral de momenten waarop Scholten van Aschat en Maassen letterlijk het podium delen zijn bijzonder. Al was het maar vanwege het vervreemdende effect dat de scènes hebben.

Helaas zijn niet alle rollen even sterk bezet. Vooral Najib Amhali komt er erg slecht vanaf als Marokkaanse vader. Amhali maakt in de ene scene waarin hij te zien is pijnlijk duidelijk dat niet iedere cabaretier het in zich heeft om uit te groeien tot een gewaardeerd acteur. Al moet gezegd dat de dialogen waarmee hij moet werken ook tenenkrommend zijn. Ook regisseur Kuijpers gaat niet altijd vrijuit. De indeling in hoofdstukken voegt niets toe en het tijdelijke uitstapje na zwart/wit ergens midden in de film, komt over als interessantdoenerij.

Er is dus wel degelijk het één en ander aan te merken op Doodslag, toch wegen de pluspunten zwaarder. Maassen en Scholten van Aschat zijn voortreffelijk en doen de soms wat gemankeerde dialogen en niet altijd even sterke bijrollen verbleken. Bovendien trapt Kuijpers niet in de valkuil om van Doodslag een moraliserende film boordevol maatschappijkritiek te maken. Al schuwt Doodslag de discussie niet. Want wanneer ben je een held en wanneer een misdadiger en hoe ver mogen mensen in het publieke debat gaan met hun uitspraken. Het zijn vragen die veelvuldig aan bod komen al zal het antwoord voor iedereen anders zijn. Daardoor is Doodslag een boeiende, bij vlagen zelfs ontroerende maar zeker ook een actuele film geworden, over een ambulancebestuurder die op  geloofwaardige en indrukwekkende wijze de grip op zijn leven verliest. En pas na afloop dringt dan echt door dat hufterigheid aan dit alles ten grondslag lag.

7.3/10

Filmmad’s Oscarmaanden: De films die je niet mag missen in januari en februari!

Na al dat terugblikken wordt het wel weer eens tijd om in de toekomst te kijken. 2012 is zojuist begonnen en dus wacht ons hopelijk weer een mooi filmjaar. Een filmjaar dat traditioneel aftrapt met de Oscars. 26 februari is het zover maar de Nederlandse bioscopen beginnen traditioneel vanaf begin januari met het programmeren van de grootste kanshebbers. Omdat deze maanden jaarlijks ontzettend veel moois brengen dit keer geen top 5 van films die je niet mag missen, maar liefst tien titels.

J. Edgar: 5 januari

Film die op papier alles in zich heeft om de grote winnaar te worden in februari. Een beroemde Amerikaan als onderwerp. Leonardo DiCaprio in de hoofdrol en Clint Eastwood als regisseur. Toch lijkt de film slechts een rol in de marge te gaan spelen in de Oscarrace. De recensies zijn wisselend en enkel DiCaprio lijkt een echte kanshebber voor een Oscar.

Tyrannosaur: 5 januari

Het debuut van Paddy Considine werd erg positief ontvangen en Peter Mullan kan mij altijd bekoren. Bovendien ziet de trailer er bijzonder interessant uit. Baal er nog steeds van dat Tyrannosaur op het Filmfestival in Rotterdam begin vorig jaar niet in mijn schema paste maar nu ga ik hem zeker wel meepikken.

Doodslag: 12 januari

Film die ik al lang in het vizier heb. Het actuele thema van een ambulancebroeder die het zwaar heeft tijdens zijn werk klinkt boeiend genoeg voor een film en Theo Maassen in die rol kon wel eens een schot in de roos blijken. Dat één van Neerlands beste acteurs Gijs Scholten van Aschat ook nog meespeelt in deze film helpt ook wel.

The Girl with the Dragon Tattoo: 19 januari

Lisbeth Salander blijft een van de beste boekenpersonages die ik ken. Ik hoop dan ook van harte dat David Fincher er in slaagt om haar net zo mysterieus, wereldvreemd en sterk  op het witte doek weet te toveren. Het moet in ieder geval nog een stuk beter kunnen dan de Scandinavisch versie.

War Horse: 2 februari

Oorlogspaard was één van mijn favoriete boeken als tiener. Het indrukwekkende oorlogsrelaas gezien door de ogen van een paard maakte destijds indruk. Het lijkt me ook een verhaal dat prima verfilmbaar al ligt vals sentiment nadrukkelijk op de loer. Zeker met een regisseur als Steven Spielberg aan het roer.

The Descendants: 2 februari

Daar is ie dan. Jaarlijks heb ik wel een film die volledig aan mijn aandacht ontsnapt totdat de betreffende film ineens een grote kanshebber voor de Oscar blijkt. The Descendants is die film. Ik had er tot een paar weken geleden nog nooit van gehoord maar inmiddels lijkt de film, met Clooney in de hoofdrol, samen met The Artist de grote favoriet voor de belangrijkste Oscar. Die van beste film.

Le Havre: 2 februari

Een kanshebber voor de Oscar van beste buitenlandse film deze Finse film over een arme schoenmaker die een vluchteling onder zijn hoede neemt en hem probeert te beschermen tegen de politie en uitzetting. Ik reken op een pareltje.

Extremely Loud and Incredibly Close: 9 februari

Ik heb mijn verwachtingen rondom deze film flink bijgesteld. Mijn enthousiasme kende geen grenzen toen ik hoorde dat er een verfilming kwam van één van de mooiste boeken die ik ooit heb gelezen. Het casten van Tom Hanks en Sandra Bullock vond ik al minder, de extreem sentimentele trailer maakte het er al niet beter. Nu de Golden Globes Extremely Loud en Incredibly Close beloonde met exact nul nominaties maak ik me op voor een immense teleurstelling. Toch kan ik het niet over mijn hart verkrijgen om Extremely Loud and Incredibly Close niet mee te nemen in deze lijst.  

Hugo: 9 februari

De nieuwe Martin Scorsese. Het blijft iets om naar uit te kijken. Zeker als hij ook nog zo goed ontvangen wordt als Hugo. Een modern sprookje dat speelt in een Parijs treinstation in de jaren dertig van de vorige eeuw. Het is me nog steeds een raadsel waarom Hugo niet rond Kerstmis maar in februari wordt uitgebracht, maar aan de kwaliteit zal het niets afdoen. Ik verwacht hier veel van.

Shame: 9 februari

Steve McQueen overdonderde al met zijn debuut Hunger. Als de reacties uit Venetië niet gelogen blijken, is Shame zelfs nog beter. Een film over een dertigjarige seksverslaafde man die slecht één vrouw in zijn leven volkomen vertrouwt en dat is zijn zus. Shame belooft een echte acteursfilm te worden goed acteren kun je wel overlaten aan Michael Fassbender en Carey Mulligan.